بازار سرمایه، همیشه تحت‌تاثیر اخبار سیاسی و اقتصادی کشور و جهان بوده که برجام یکی از این موارد است. از سال گذشته، بازار سهام به رفع ابهامات و نتیجه آن چشم دوخته؛ اما تاکنون خبر خوشایندی از نتیجه این مذاکرات به گوش نرسیده، به همین دلیل، ابهامات موجود رفع نشده است که بازار بتواند به تعادل برسد. همچنین چندی پیش، تورمی در کشور به وجود آمد که تاثیر زیادی بر این بازار داشت و بر صنایع بورسی، تاثیر مستقیم گذاشت.  اولین فصل سال بهار در حالی به پایان رسید که بازار به تعادل نرسید. البته روند آن از سال گذشته بهتر شده است. باید دید که در فصل دوم سال، در این بازار چه اتفاقاتی خواهد افتاد و بورس به چه سمت و سویی حرکت خواهد کرد. در این خصوص، نظرات برخی از فعالان بازارسرمایه را جویا شدیم که در ادامه می‌خوانید.

در انتظار تابستانی خاص
نوید خاندوزی/ کارشناس بازارسرمایه
سال جدید در بازارسرمایه، به گونه‌ای آغاز شد که در هفته‌های پایانی، به‌خصوص هفته آخر اسفندماه ۱۴۰۰، به واسطه اخبار مثبت، شاهد تحرکات و جو مثبتی در بورس بودیم، به‌گونه‌ای که حتی در فروردین و اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۱ نیز این روند تکرار شد؛ اما در خرداد نوار رشد و پیروزی بازار پاره شد و اخبار وضع عوارض، اخبار خودرویی، چالش‌های عرضه‌‌‌های بلوکی و در نهایت، گزارش پالایشی‌ها باعث شد تا بازار، معاملات خود را کم‌جان دنبال کند و فصل بهار را با صعود و سپس نزول به پایان برساند.
اقبال به صنایع کامودیتی‌محور
سید فرهنگ حسینی /کارشناس بازار سرمایه
در حالی بازارسرمایه به پیشواز فصل تابستان می‌رود که قیمت‌های جهانی در سطح بالاست، بحران اوکراین ادامه دارد، تورم در سطح بالایی قرار دارد و قیمت دلار صعودی است. از سوی دیگر، در داخل شاهد شروع قطعی‌های برق و سیاست‌های کنترلی در قیمت‌های ارز و کالا هستیم.

روی دیگر بازار نمایان خواهد شد
میثم فدایی/ مدیرعامل شرکت فرابورس ایران
در سه‌ماه اول ۱۴۰۱، بازار سرمایه کشور روزهای پرنوسانی را شاهد بود. در فروردین و اردیبهشت‌ماه، به دلیل از بین رفتن دو ابهام اساسی در پارامترهای کلان اقتصادی و سیاسی کشور، بازارسرمایه روزهای خوبی را پشت سر گذاشت. همچنین اصلی‌ترین پارامتر سیاسی اثرگذار بر بازارسرمایه، بودجه سالانه کشور است که نقشه راه اقتصادی منابع و مصارف دولت را نمایان می‌سازد. با تصویب و ابلاغ بودجه ۱۴۰۱، فعالان بازارسرمایه به وضعیت مشخصی از متغیرهای کلان اقتصادی و میزان اوراق بدهی منتشرشده توسط دولت رسیدند و از آنجا که این بودجه، اولین بودجه توسط دولت سیزدهم بود، همگرایی رویکرد دولت و مجلس در کلیت بودجه و سایر مسائل حاشیه‌ای آن، باعث زمان‌بر شدن تصویب بودجه شده بود.
انتظار انفجار شاخص
علی عصاری/ کارشناس بازارسرمایه
فصل بهار، فصل نسبتا خوبی برای بازارسرمایه بود. در این فصل، رشد حدود ۲۰درصدی را شاهد بودیم که با توجه به فصل مجامع و اتفاقاتی که سال گذشته برای بازار سرمایه افتاد، تا حدودی قابل پیش‌بینی بود؛ ‌‌‌ اما اگر بخواهیم آینده بازار را در فصل تابستان پیش‌بینی کنیم، از سه‌منظر مولفه‌های داخلی و خارجی و پیش‌بینی نرخ ارز قابل بررسی است.

خطای نابخشودنی
سیاوش وکیلی /کارشناس ارشد بازارسرمایه
بعد از رکود حدود ۱۶ماهه در بازار سرمایه کشور و فرازوفرودهای چندباره و اتفاقات و تصمیمات غیرمنتظره در حوزه اقتصاد کشور از یک‌طرف و کاهش امیدها در خصوص به‌بار نشستن مذاکرات برجامی از طرف دیگر که موجب کاهش حجم معاملات و خروج سهامداران حقیقی از بازار در گذشته بود، از اوایل بهمن‌ماه ۱۴۰۰، سازمان‌بورس پیگیری‌های مجدانه‌ای را برای تقویت پارامترهای اقتصادی و پیش‌بینی‌پذیر بودن اقتصاد کشور به‌عمل آورد که شاه‌بیت نتیجه این پیگیری‌ها و اقدامات، به‌اصلاح نرخ خوراک و سوخت شرکت‌های پتروشیمی، پالایشی و سیمان و فولاد در بودجه سالانه کشور منجر شد و از اوایل اسفندماه ۱۴۰۰، هم‌زمانی اصلاحات پارامترهای اقتصادی و روند کاهش قیمت‌گذاری‌های دستوری با خوش‌بینی به اخبار برجامی و افزایش امید‌ها به رفع تحریم‌ها و آشکار شدن نتایج حاصل از کاهش تحریم‌ها و افزایش فروش نفت موجب شد که بازارسرمایه، سال ۱۴۰۱ را با تابلو‌های سراسر سبزپوش و صعودی همراه با افزایش حجم معاملات و افزایش اعتماد سهامداران شروع کند.
سایه سنگین برجام
نرگس توانایی/ تحلیلگر بازار سهام
بازارسرمایه همچنان در سایه سنگین برجام قرار دارد؛ به طوری که چاشنی احتیاط در دادوستدهای فعالان بازار محسوس است و با انتشار کوچک‌ترین اخبار سیاسی منفی، شاهد افزایش عرضه‌ها و منفی‌شدن مجدد بازار هستیم؛ اما افزایش حجم و ارزش دادوستدها طی اوایل سال، نویدبخش ادامه روند صعودی امسال، حتی بدون توافق برجام و به نوعی، هم‌زیستی اقتصاد ایران و بازار سرمایه با تحریم‌ها و تورم سنگین تحمیلی ناشی از آن است.
محکوم به صعود
حسین مریدسادات /کارشناس بازارسرمایه
بعد از ۱۸ماه روند نزولی فرسایشی، بالاخره بهاربورس در بهار ۱۴۰۱ محقق شد. شاخص کل و شاخص کل هم‌وزن، در بهمن ۱۴۰۰ با ایجاد کف‌سازی قابل قبول در محدوده یک‌میلیون و ۲۰۰‌هزار واحد، روند صعودی متعادلی را در ماه پایانی زمستان ۱۴۰۰ آغاز کردند؛ اما به نوعی می‌توانیم، رشد و محرک اصلی بازار را از بهار ۱۴۰۱ قلمداد کنیم؛ جایی که بالا رفتن ارزش معاملات و افزایش حجم معاملات، باعث شد که خریداران خود را مهیای حضور در بازار بورس کنند و قهر ۱۸ماه خودشان با بازار بورس را به پایان برسانند.
نگاه سهامداران به نرخ نیما
سیما فریادرس/ کارشناس بازارسرمایه
آغاز سال ۱۴۰۱ برای بازار سهام روزهای خوبی به همراه داشت و در نخستین ماه بهار، شاخص کل با رشد ۱۰درصدی به کانال ۵/ ۱میلیون واحدی وارد شد (محدوده‌‌‌ای که آخرین‌بار در شهریور ۱۴۰۰ در آن قرار داشت). شاخص هم‌وزن نیز در این مدت، رشد ۳/ ۱۵درصدی داشت. میزان رشد بالاتر شاخص هم‌وزن، بیانگر بازدهی بهتر شرکت‌های کوچک‌تر بورسی با لیدری گروه خودرو در این ماه نسبت به شرکت‌های بزرگ‌تر است؛ هرچند در همین فروردین‌ماه، دولت با اقداماتی سعی در کشیدن ترمز بازار داشت و در اردیبهشت‌ماه نیز با اخبار مربوط به فروش بلوک خودرویی‌‌‌ها بزرگ‌ترین ریسک بازارسرمایه بود؛ اما در این ماه، با وجود گزارش‌های نه‌چندان خوب شرکت‌ها، شاخص کل توانست کانال یک‌میلیون و ۶۰۰‌هزار واحدی را فتح کند؛ مقاومتی که بازار، واکنش بسیار جدی به آن نشان داد و از همان نقطه در روند اصلاحی قرار گرفت.

مقصد نقدینگی‌های سرگردان
مجتبی شهبازی/ کارشناس بازارسرمایه
بازارسرمایه در سه‌ماه ابتدایی، متاثر از تلاطم‌های شدید سیاسی و بین‌المللی از یک‌طرف و نوسان شدید دلار و آزادسازی نرخی برخی اقلام مصرفی بوده است. در چنین شرایط نابسامانی، قطعا خوشایند سرمایه‌گذار نخواهد بود. اگر به آمار حجم معاملات خرد در این ماه‌های ابتدایی سال نگاهی کنیم، از روند کاهشی حجم معاملات و ادامه خروج پول حکایت دارد.

خرداد پرابهام
مبینا بنی‏‏‌اسدی/ معاون اجرایی بورس انرژی ایران
آنچه در بررسی اولیه نوسانات بازارسرمایه، در سه‌ماه بهار بیش از هر چیز دیگری به چشم می‌‌‌خورد، نامشخص بودن روندهاست. روزهایی پیش آمده که تحلیلگران از خروج از دوران نزولی بازار دم زده‌‌‌اند؛ اما به‌یکباره ورق برگشته و تابلوی قرمز، باز هم خودنمایی کرده است و مشخص نیست در شرایط فعلی، با بازار صعودی مواجه هستیم یا نزولی. به نظر می‌رسد، بازارسرمایه بیش از هر بازار دیگری، در بلاتکلیفی مطلق به سر می‌‌‌برد و بورس، بازار ترسویی است و همواره در واکنش نشان‌دادن به موضوعات زیاده‌‌‌روی می‌کند. همچنین شرایط ناپایداری که چه به لحاظ تصمیم‌گیری در عرصه کلان اقتصادی و چه در حوزه بین‌الملل با آن مواجهیم و چه در حوزه‌‌‌های جداگانه، هر یک از صنایع به‌صورت مجزا با آن روبه‌رو بوده‌‌‌اند، فضایی غیر‌قابل اتکا برای تحلیل و آینده‌‌‌نگری در خصوص سهام شرکت‌ها پیش‌روی تحلیلگران و فعالان بازارسرمایه ترسیم کرده است.
دوری از امیدواری کاذب
امین آذریان/ کارشناس بازارسرمایه
طبق بررسی‌های صورت‌گرفته در سال ۱۴۰۰، بازدهی بورس در دو فصل بهار و پاییز، منفی و در تابستان و زمستان، مثبت بود. همچنین پربازده‌‌‌ترین فصل بورس در این سال، تابستان بود. از نظر بنده، بورس در نیمه اول سال ۱۴۰۱ نسبت به نیمه دوم سال، بازدهی بیشتری خواهد داشت. در فصل بهار ۱۴۰۱، آمار و ارقام بانک‌مرکزی در خصوص میزان رشد نقدینگی و به وجود آمدن انتظارات تورمی، حذف ارز ۴۲۰۰تومانی در صنایع غذایی و دارویی، نرخ‌گذاری در بعضی صنایع، تورم بخش کالایی از همه جهات، اخبار مثبت در خصوص مذاکرات برجام و ارزش‌گذاری سهام خودرویی، هر یک به نوبه خود، باعث افزایش شاخص کل و شاخص هم‌وزن شدند.
سه ریسک تاثیرگذار
میلاد رحمانیان /کارشناس بازارسرمایه
اگرچه بسیاری از شرکت‌ها با انتشار صورت‌های مالی و برگزاری مجامع، اطلاعات مناسبی به سرمایه‌گذاران دادند؛ اما نوسانات اخیر بازار، بیشتر ناشی از انتظارات سرمایه‌گذاران و ریسک‌‌‌های پیش‌رو در سه‌‌‌ماه آتی است.

انتظار صعود خزنده
هلن عصمت‌پناه/ کارشناس بازارسرمایه
با توجه به اینکه به دنبال ناامیدی‌های سال ۱۳۹۹، سال ۱۴۰۰ را با ابهامات موثری در خصوص بازارسرمایه و خروج نقدینگی‌های بسیار از بازار به پایان رساندیم، ترس و هیجان و مهم‌تر از آن، بی‌اعتمادی سهامداران به سال ۱۴۰۱ انتقال پیدا کرد. حال به بررسی متغیرهای بنیادی حاکم بر بازار سرمایه در بهار ۱۴۰۱ می‌پردازیم. متغیرهای بنیادی در دو بخش جهانی و داخلی، فرصت‌هایی را برای صنایع موثر و مستعد ایجاد کردند.

بهار سبز بورس
فرهاد جوانمردی/ کارشناس بازارسرمایه
روند بازار در سه‌ماه ابتدایی سال (بهار) به صورت کلی مثبت ارزیابی می‌شود. همچنین از لحاظ حجم معاملات و تراز نقدینگی حقیقی (خرد)، ورودی نقدینگی کوتاه‌‌‌مدت به بازار، شرایط نسبتا دلگرم‌کننده‌ای دارد. با توجه به افزایش قیمت کامودیتی‌‌‌ها در این بازه نسبت به سال‌های گذشته و با وجود عدم‌افزایش نرخ دلار در سامانه نیما، شرکت‌ها به صورت میانگین گزارش‌های (ماهانه) قابل‌قبولی ارائه دادند.
در آرزوی ثبات
سعیده امیراحمدی/ کارشناس بازارسرمایه
اگر از تحلیلگران و مدیران سرمایه‌گذاری در بهمن یا اسفندماه سال گذشته، پیش‌بینی بازار در فصل بهار را جویا می‌‌‌شدیم، بیشترین وزن اظهارنظرها به تعیین‌تکلیف نتیجه برجام و نرخ ارز تعلق می‌‌‌گرفت. آن زمان هنوز بارقه‌‌‌های امیدی برای راه‌گشایی برجام وجود داشت و روند منفی بازار و افزایش نرخ ارز با احتمال کمتری نسبت به سایر احتمالات مورد بررسی قرار می‌گرفت. بورس تهران هم سال ۱۴۰۱ را امیدوارانه آغاز کرد و بیم و امیدی در رفتار سرمایه‌گذاران دیده می‌شد؛ به این مفهوم که به‌رغم نگاه محتاطانه سرمایه‌گذاران به بازار، کفه ترازوی ارزندگی سهام سنگین‌‌‌تر شد و در پایان فروردین ۱۴۰۱، شاخص کل در بورس تهران رشد ۶/ ۱۰درصدی را تجربه کرد و شاخص از عدد یک‌میلیون و ۳۶۷هزار و ۲۵۰واحد در پایان اسفند ۱۴۰۰ به رقم یک‌میلیون و ۵۱۲هزار و ۲۱۹واحد در پایان فروردین ۱۴۰۱ رسید. شاخص فرابورس ایران نیز رشد ۹۸/ ۱۲درصدی را تجربه کرد.
لزوم استفاده از ابزارهای جدید
امین دامچه/ کارشناس بازارسرمایه
در فصل بهار، در نهایت دولت ناچار به اجرایی‌کردن حذف ارز ۴۲۰۰تومانی و مجوز افزایش نرخ محصولات شد. این در شرایطی است که حذف ارز ۴۲۰۰تومانی در بودجه نیز پیش‌بینی شده بود؛ اما به دلیل عدم‌توافق با آمریکا درخصوص برجام، درحال حاضر دولت در وضعیت مناسبی در سمت منابع قرار ندارد؛ بنابراین مخارجش را کنترل می‌کند.
گوشه چشمی به قیمت‌های جهانی
مهشید داداش‌زاده /کارشناس بازارسرمایه
بازار سهام بهار ۱۴۰۱ را سبز آغاز کرد و بازگشت اعتماد به بازار، یکی از پدیده‌‌‌های خوب برای بورس بود و درجه ناامیدی و دلسردی سرمایه‌گذاران از بازار که در طول سال‌های ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ به اوج خود رسیده بود، کاهش یافت و به‌مرور، شاهد انگیزه ورود سرمایه‌گذاری مجدد و افزایش تقاضا و کاهش فشارها و پنیک‌های سمت فروش بودیم.
صبر؛ بهترین استراتژی
نوید فرهادی /کارشناس بازارسرمایه
بورس اوراق بهادار، معاملات اولین ماه از سال ۱۴۰۱ را در ادامه تحرکات مثبت‌‌‌ قبل از سال نو، پرتقاضا و با حرکت روبه جلو آغاز کرد؛ گرچه در هفته سوم فروردین‌ماه، بازار به‌واسطه اتمام تعطیلات نوروزی و برگشت معامله‌‌‌گران تا حدی برای ادامه روند تردید داشت؛ اما در نهایت، موفق به حفظ ریل صعودی خود شد. این رویه، تحت‌تاثیر ورود نقدینگی جدید و افزایش حجم معاملات موجب شد تا شاخص از مقاومت‌‌‌های مهم پیش‌روی خود عبور کند. خوب است بدانید که ارزش معاملات از ابتدای سال ۱۴۰۱ رشد خوبی داشته و برخی از روزها ارزش دادوستد معامله‌‌‌گران از مرز ۸همت نیز عبور کرده است.

موانع رشد
جواد وکیلی/تحلیلگر بازار سهام
بازارسرمایه در بهار ۱۴۰۱، پس از یک‌سال ونیم ریزش قیمتی، چهره‌ای سبزپوش به خود گرفت و اکثریت نمادها با بازده مثبت روبه‌رو شدند؛ به نحوی که برخی از نمادهای سرمایه‌گذاری، شاهد رشدهای بیش از ۵۰درصدی در بازه زمانی سه‌ماهه بودند. این موضوع، علاوه بر اینکه موجب آرامش سهامداران حقیقی بود، برای حقوقی‌ها نیز سبب افزایش ارزش پرتفوی و خروج از منطقه زیان شد و شرایط را برای افزایش فعالیت‌های آنها پدید آورد. همچنین فرصتی برای صندوق‌های سرمایه‌گذاری ایجاد کرد که بتوانند برای عملکرد مثبت، نخست از خروج منابع جلوگیری کنند و در مرحله بعد، با اعتمادبه‌نفس بیشتری بتوانند به جذب سرمایه‌گذاران جدید اقدام کنند.

قلب تپنده اقتصاد در برزخ
حمید کوشکی/ کارشناس بازارسرمایه
متغیرهای اقتصادی موثر بر عملکرد شرکت‌ها چندسالی است که با موضوعات سیاسی گره خورده‌اند و همین مساله، پیش‌بینی را بسیار سخت‌تر از گذشته خواهد کرد. اینکه توافق به نتیجه خواهد رسید یا خیر، سوالی میلیون دلاری است؛ چرا که پاسخ «بله» یا «خیر»، پیش‌بینی متفاوتی از رفتار بازارها را در بر خواهد داشت.
دلگرمی‌ بازارهای موازی به بورس
شاهین چراغی /کارشناس ارشد بازارسرمایه
طی بهار امسال در بازارسرمایه وضعیت مناسبی داشتیم. هرچه پیش می‌رویم و ریسک‌هایی را که بابت بودجه، فروش نفت، تاثیر رویدادهای سیاسی در کشور و... رخ می‌دهد می‌بینیم، به این نتیجه می‌رسیم که دولت برای تامین بودجه باید درآمدهایی غیر از فروش نفت را در نظر بگیرد. پس به نظر می‌رسد که تامین مالی از طریق بازارسرمایه، کمتر اتفاق بیفتد.
منبع: دنیای اقتصاد